Unia Europejska od lat walczy z nieuczciwymi praktykami banków. Instrumenty chroniące obywateli mają być na tyle silne aby skutecznie odstraszać banki przed tworzeniem wadliwych umów. Ochrona ta szczególnie jest widoczna na przykładzie kredytów frankowych, gdzie sądy już w ponad 90 % unieważniają wadliwe umowy. Nie zawsze jednak skuteczną metodą jest unieważnienie umów i doprowadzenie do sytuacji w której strony od razu muszą się rozliczyć.  Ustawa o prawach konsumenta, która ma na celu wdrożenie zasady efektywności, która stanowi, iż sankcje stanowione przez prawodawców krajowych na wypadek naruszeń przepisów mają być skuteczne i odstraszające oraz proporcjonalne, pozwala na dalsze wykonywania umowy ale pozbawiając bank całego zysku z umowy.

Sankcja kredytu darmowego stosuje się wyłącznie do umów o charakterze konsumenckim (nie dotyczy to zatem przedsiębiorców). Ustawy nie stosuje się do kredytów hipotecznych!

Umowa musi być zawarta po grudniu 2011 roku (dokładniej po 17 grudnia 2011 roku)

Kwota kredytu nie może być wyższa niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie niż waluta polska.

Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego.

Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1) umowę pożyczki; 2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego; 3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia; 4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia; 5) umowę o kredyt odnawialny.

Główne wady kredytów prowadzące do sankcji kredytu darmowego zostały wyszczególnione w art. 45 ustawa o kredycie konsumenckim. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie

Główne przyczyny dzięki którym można skorzystać z sankcji kredytu darmowego to:

nieprawidłowe przygotowanie umowy: brak danych, rodzaju kredytu, czasu obowiązywania umowy, terminów wypłaty i spłaty środków, rzeczywistej rocznej stopy procentowej, zasady i terminy spłaty kredytu, błędy w wysokości opłat pobieranych od konsumenta w związku z opóźnieniem w spłacie kredytu, błędna wysokość odsetek i kosztów pozaodsetkowych.

Najczęstszy problem to doliczanie do kwoty udzielonego kredytu prowizji która następnie została oprocentowana.

PRZYKŁAD:

Przykład: Konsumentowi udzielono kredytu konsumenckiego na kwotę 100 000 złotych. W umowie postanowiono, że odsetki i prowizja przygotowawcza, które łącznie wynoszą 5000 zł, zostaną pobrane z góry (kwota kredytu zostaje zatem określona nie na 100 000 zł ale 105 000 zł). Efektem tego sytuacja, w której konsument otrzyma kwotę 100 000 złotych ale jest zobowiązany do zapłaty na rzez banku odsetek od kwoty 105 000 złotych.

W celu skorzystania z sankcji kredytu darmowego, koniecznym jest złożenie oświadczenia przez kredytobiorcę o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego (poniżej przedstawiamy Państwu darmowy wzór takiego oświadczenia do samodzielnego pobrania oraz opracowania). Oświadczenie może zostać skierowane najpóźniej w ciągu 1- roku od momenty wykonania umowy. Oświadczenie może być również złożone w trakcie trwania stosunku umownego.